Gaur egun, ur-kontsumo osoaren % 85 baino gehiago ureztatzen da. Itzulerak kontuan hartuz gero (erabili ondoren sistemara itzultzen den ura), ureztapenaren guztizko kontsumo garbia % 93 izango litzateke. Azken hamarkadetan, ureztatutako azalera etengabe hazi da, bereziki Gaztela-Mantxan, Andaluzian eta Extremaduran. Gaztela-Mantxan % 64,7 hazi da azken 25 urteetan, eta Andaluzian % 44,1 aldi berean. Ureztaketen modernizazioaren helburu teorikoa uraren erabileran eraginkortasuna handitzea eta, horrela, baliabideak askatzea zen, eta kontrako efektua lortu du, askatutako bolumenak lur ureztatu berriak hornitzeko erabili baitira. Ondorioz, lur ureztatuetan kontsumitutako guztizko ura gero eta handiagoa da.

Hazkunde esponentzial horren ondorioz, urtegiak bereziki baxu mantentzen dira beti (iristen zaien ura ureztaketetara bidaltzen da), eta, horren ondorioz, Espainiako Estatua oso kaltebera da Mediterraneoko kliman ohikoa den lehorte-aldiaren aurrean. Gaur egun, Espainiako urtegien maila azken 10 urteetako batez bestekoa baino 18 puntu txikiagoa da. Ureztatzea gehien hazi den eskualdeetan, eta neurri handi batean horren ondorioz, egoera askoz kezkagarriagoa da. Andaluzian urtegiak batez bestekoa baino 35 puntu beherago daude, eta Guadiana ibaiaren arroan azken 10 urteetako batez besteko maila baino 27 puntu beherago. Katalunian ere egoera kritikoa da: Kataluniako Barne Arroetako urtegien maila azken 10 urteetako batez bestekoa baino 55 puntu beherago dago. Era berean, akuiferoen egoerak okerrera egiten jarraitzen du, Trantsizio Ekologikorako eta Erronka Demografikorako Ministerioaren txostenen arabera; izan ere, akuiferoen mailak jaisten jarraitzen du, euri-erregimena gorabehera, eta gero eta gehiago dira gehiegi ustiatutako akuiferoak.

Udaberria lehortzen ari da. Itxura guztien arabera, abuztuan egunero eten beharko da ura Andaluziako hainbat hiri garrantzitsutan, baita udalerri txiki askotan ere. Edateko ura eskuratzea giza eskubide bat da, Nazio Batuek halakotzat ezarri zutena 2010ean. Eskubide hori ehunka mila pertsonari murriztuko zaie uda honetan.

Zenbait eskualde ur-kolapso baten ertzean daude dagoeneko, eta datozen hilabeteetan gerta liteke. Horregatik guztiagatik, Ekologistak Martxan taldeak Trantsizio Ekologikorako eta Erronka Demografikorako Ministerioari eskatu dio berehala erabat eten dezala ureztatzea urtegiak azken 10 urteetako batez bestekoaren azpitik 20 puntu edo gehiago dauden demarkazio hidrografiko guztietan. Gainerako barrutietan ere nabarmen murriztu behar da ureztatzea. Azkenik, erakunde ekologistak eskatu du plan hidrologikoak aldatzeko eta horietan guztietan sartzeko hektarea ureztatu bakar bat ere sortzeko debekua, bai eta dagoen azalera ureztatua partzialki murrizteko planak ezartzeko ere, ustiategi handietan eta lehorreko berezko ureztapeneko zurezko laboreetan (olibadiak, mahastiak eta almendrondoak) batez ere jardunez.

Horrela, herriak urez hornitzen direla bermatu ahal izango da, bai eta ibaietako ingurumen-emariak mantentzen direla ere. Neurri horiek hartzen ez badira, sistema hidrikoa kolapsatu egingo da Espainiako Estatuko eremu zabaletan, eta egunero hainbat herri etengo dira, gero eta luzeagoak izango direnak eta biztanleen bizi-kalitatea galduko dutenak.