Ekologistak Martxan elkarteak, Abando Habitable auzo-plataformaren babesarekin, Auzitegi Gorenean helegitea aurkeztu du EAEko Justizia Auzitegi Nagusiaren epaiaren aurka. Epai horrek ontzat ematen zuen Bilboko udal-gobernuak (EAJ-PSE) Bam Irakasleen Unibertsitate Eskolaren lursailerako onartutako hirigintza-proiektua.
Epaiak ezetsi egiten du Bilboko Hiri Antolamenduko Plan Orokorra (HAPO) aldatzearen aurkako gure demanda. Aldaketa horrek Bilboko Gotzaindegiaren proiektua garatzea ahalbidetzen du. Bertan, Irakasle Eskola zaharraren (bam) eraikina eraistea eta lursail horretan Gotzaindegiaren eraikin bat eta Mutualiako klinika bat eraikitzea aurreikusten da.
Gure demandan salatzen genuen legez kanpokoa zela higiezinen espekulazio-proiektu honek ahalbidetzen duen lurzatiaren lurzoruaren erabilera aldatzea. Bilboko Udalak onartutako birkalifikazioak kendu egin zuen partzelak ordura arte zeukan irakaskuntza-erabilera esklusiboa, eta Bilboko Gotzaindegiari, partzelaren jabeari, hezkuntzakoaz bestelako ekipamendu-erabileretarako eraikin bat eraikitzeko aukera eman zion.
Gure iritziz, epai horrek ez du kontuan hartzen HAPOren aldaketan arbitrariotasuna eta motibaziorik eza, lurzati horren erabilerei dagokienez, eta lurzatiaren jabeak ez dio konpentsaziorik ematen Udalari. Konpentsazio horrek, legearen arabera, azalera osoaren% 6 berdeguneetarako eta espazio libreetarako gordetzera behartzen du, hiri-lurzoruan eraikitzen denean.
Auzitegi Gorenean aurkeztutako kasazio-errekurtsoaren argudio nagusia nahitaezko Ingurumen Ebaluazio Estrategikoa ez egitea da, zeina Xehetasun Azterlanaren (ED) hirigintza-proiektuan ez baitzen aipatu.
Gure ustez, ez du inolako justifikaziorik Kanariar Uharteetako lege oso zehatz baten konstituzionaltasunari buruzko Konstituzio Auzitegiaren epai batean oinarritzen den ingurumen-ebaluazio estrategikorik eza bermatzeko. Kasu horretan ezartzen zen ez dutela ebaluaziorik behar bolumenak berrantolatzera mugatutako xehetasun-azterlanek, horiek ingurumen-ebaluazioaren xede izango zen plangintza-tresna batetik eratortzen baitira.
Ez dugu uste irizpide hori aplikatu daitekeenik; izan ere, Bam lurzatiaren Xehetasun Azterlanaren kasuan, ez da bolumenak berrantolatzera mugatzen, eta, gainera, ingurumen-ebaluaziorik izan ez zuen plan batetik dator (1995eko Bilboko HAPO).
Halaber, EAEko Justizia Auzitegi Nagusiaren epaiak berak aitortzen du xehetasun-azterketek ingurumen-ebaluazioa eskatzen duten ala ez “eztabaidagarria” dela, eta, horregatik, demandatzaileei kostuak ordaintzetik salbuesten dituela.
Gainera, EAEko Justizia Auzitegi Nagusiaren Salaren ohiko irizpidea guztiz desberdina izan da oraingo honetan izan dugunarekin alderatuta; izan ere, orain arte zortasun aeronautikoen arloko nahitaezko txosten loteslea ez egiteak xehetasun-azterlana baliogabetzea ekarri du. Horregatik, gutxienez harrigarria da Salaren erabakia, orain arte ez bezala.