- Atzo, otsailak 7, Europako Batzordeak onartu zuen EB Energiaren Gutunaren Tratatutik modu koordinatuan ateratzea dela aukerarik onena, Batasunaren helburu klimatikoekin bateraezinak direlako.
- Batzordearen barne-dokumentu bat filtratu eta biharamunean iritsi da erabakia, EBren irteera «saihestezintzat» jotzen zuena.
- Merkataritza eta Inbertsio Itunei Ez kanpainak, zeinaren parte baita Ecologistas en Acción, ezinbesteko urrats hau ospatzen du erregai fosilen ekonomia askatzeko.
Inbertsio fosilak babesten dituen Energiaren Gutunaren Itun polemikoa (EET) modernizatzeko hainbat urtez eztabaidatu eta negoziatu ondoren, Europako Batzordeak 180 graduko bira eman du. Atzo, otsailaren 7an, Batzordeak berretsi zuen EB EETtik modu koordinatuan ateratzea gomendatzen duela, jarraitu beharreko aukerarik onena baita.
Iturri ofizialek baieztatu dutenez, atzo bertan Batzordeak EBko estatu kideei gomendatu zien blokeak «erretiratze koordinatua» egin beharko lukeela. Joan den urritik EBko zazpi herrialdek EEI alde bakarretik utziko dutela iragarri duten egungo testuingurua kontuan hartuta, Tratatua «ez da egingarria», aitortu dute. Horri gehitu diote «modernizatu gabeko EEI bat ez datorrela EBk inbertsioak babesteko duen politikarekin, ezta Europako Itun Berdearekin ere».
Albiste horren ondoren, orain EBko Kontseiluak bilera egin beharko du, eta Batzordeak EB tratatutik modu koordinatuan ateratzeko egindako gomendioa eztabaidatu. Onartzeko, aukera horren aldeko herrialdeen gehiengo kualifikatua behar da. 2022ko azaroan Espainiak, Frantziak, Herbehereek eta Alemaniak EBk EEIren modernizazioaren inguruan jarrera bateratua hartzea blokeatu zuten bezala, orain herrialde gutxi batzuek ituna uzteko saiakerak blokeatu ditzakete. Oraingoz, ez dira ezagutzen datak.
Ecologistas en Acción taldeak, Merkataritza eta Inbertsio Tratatuei Ez kanpainaren barruan, Europako Batzordeak orain ematen duen urrats berri hau ospatu du. Erakunde ekologistak aspalditik ohartarazi du 90eko hamarkadan sortu zen itun horrek ingurumenean eta gizartean eragin zituen kalteez; izan ere, itun horrek aukera ematen die energetiko enpresa handiei estatuak auzitara eramateko beren klima-politikengatik. Gaur egun 344.000 milioi euro baino gehiago daude babestuta inbertsio fosiletan, EEIren bidez, eta Espainiako Estatuak 53 demanda ditu prozesuan.
Horregatik eta beste arrazoi batzuengatik, 2022ko maiatzean, Ecologistas en Acción taldeak, Amigos de la Tierra, Greenpeace, SEO/BirdLife eta WWF erakundeek Espainia Ituna berehala uzteko eskatu zioten Espainiako Gobernuari. Urte hartako urrian lortu eta ofizializatu zen hori, Trantsizio Ekologikorako eta Erronka Demografikorako Gobernuko bigarren presidenteorde Teresa Riberak, Industria, Merkataritza eta Turismo ministro María Reyes Marotok eta Kanpo Arazoetako, Europar Batasuneko eta Lankidetzako ministro José Manuel Albarasek sinatutako gutun bat Europako Batzordera bidalita, Espainiak EEI uzteko erabakia hartu baitzuen.
Urrats berri hori ospatu arren, erakunde ekologistak Espainiako Gobernuari eta Europako Batzordeari eskatu die koherenteak izan daitezela klima-helburuetan gainerako merkataritza-politikarekin. Horregatik, ingurumen-, gizarte- eta ekonomia-inpaktu handiak dituzten beste tratatu batzuk ere geldiaraztea eskatzen du, hala nola EB-Mercosur, EB-Chile edo EB-Mexiko.
Marta García Pallarés Ecologistas en Acción taldeko eta Merkataritza eta Inbertsio Tratatuei Ez kanpainako bozeramaileak honako hau adierazi du: “Urteak daramatzagu EBri eskatzen EEI uzteko eta bere konpromiso klimatikoekin koherentea izateko. Erabaki hori, zalantzarik gabe, norabide egokian doa. Orain prozedura guztiak berehala martxan jartzea espero dugu. Hala ere, Espainiako Gobernuak eta Batzordeak berak merkataritza askearen eta inbertsioen babesaren aldeko apustu sutsua egiten jarraitzen dute, baso-soiltzea, isurketen igoera, giza eskubideen urraketak eta elikagaien segurtasunik eza sakontzen dituzten beste akordio batzuk bultzatuz, besteak beste. Hori ere aldatzeko garaia da».
