- Talde ekologistak eskatu du itsasadarrean bidegorria eraikitzeak ez dezala arriskuan jarri Lamiakoko padura berreskuratzea.
- Natura Leheneratzeari buruzko Europako Erregelamendua laster onartzearekin batera, ekologistek uste dute Leioako eta Erandioko azken hezeguneak leheneratzeak lehentasuna izan behar duela, eremu horretan aurreikusitako hirigintza-proiektuen aurrean.
- Ecologistas en Acción taldeak hogei ekintza baino gehiago deitu ditu Espainiako Estatuan hezeguneak leheneratzea aldarrikatzeko, otsailaren 2an Hezeguneen Munduko Eguna dela eta.
“¡Restaurar la naturaleza!” da datorren asteburuko hogei herritarren ekintzen leloa – aldarrikapen-martxak, ingurumen-sentsibilizazioko jardunaldiak eta hezeguneen egoera ekologikoari buruzko txostenen aurkezpena-. Espainiako Estatuko hezegune kaskarrak berreskuratzea du helburu, Hezeguneen Munduko Egunarekin eta Natura Lehengoratzeari buruzko Europako Erregelamendua berehala onartzearekin batera.
Erregelamendu hori otsailaren amaierarako aurreikusita dagoen Europako Parlamentuaren osoko bilkuran berresteko dago, eta 2030erako Europako ekosistemen % 20 berreskuratzea planteatzen du, baita 2050erako lehengoratzea behar duten ekosistema guztiak ere. Onartu ondoren, estatu kideek hogeita lau hilabete arteko epea izango dute Leheneratze Plan Nazionalak egiteko, eta plan horietan ezarriko dira helburuak betetzeko beharrezkoak diren eremuak eta neurriak.
Hezeguneen aurkako erasoak Euskadin
Ekologistak Martxan-ek eta hainbat elkarte ekologistak eta auzotarrek kezkaz jarraitzen dituzte Bizkaiko Foru Aldundiak abian jarritako proiektuak. Erakunde ekologistak nabarmendu duenez, “administrazioak ez dira batere arduratzen hezeguneak mantentzeaz, ez dute hamarkada askotan egin, eta azken egunetako albisteak dira horren erakusgarri”. Urdaibaiko Guggenheimen ordezko museoaren proiektuaren etorkizunak titularrak bete ditu azken egunetan, Iñigo Urkullu lehendakariak proiektua “hoztu” egingo dela iragarri ostean. Bitartean, Bizkaiko Foru Aldundiaren jarrera proiektuarekin jarraitzea da. Ekologisten ustez, proiektu eztabaidagarri hau “Urdaibaiko ekosistemari eta erreserbari kalte konponezina egiten dio, eta erabat geldiarazi behar da“.
Urdaibaiko proiektua ez da Bizkaiko hezeguneen aurkako mehatxu bakarra. Bizkaiko Foru Aldundiak, Imanol Pradales Azpiegitura eta Lurralde Garapeneko diputatua buru duena, aurrera jarraitzen du Bilboko itsasadarraren eskuinaldean bidegorria eraikitzeko proiektuarekin. Iragarri diren xehetasunen arabera, proiektu honek Lamiakoko padura berreskuratzea eragozten du, are gehiago kontuan hartuta “gaur egun ez dagoela hura berreskuratzeko planik garatuta“. Lamiakoko padura Euskadiko hezeguneen zerrendan katalogatuta dago 3. kategorian, eta horrek esan nahi du padura kokatuta dagoen udalaren esku dagoela kudeaketa, kasu honetan, Leioako Udalaren esku. Ekologistak Martxan taldearen iritziz, “padura berezi hori berreskuratzea atzeraezina da“. Proposatu dute “zona horretan bertan kota jaistea, mareetan ura errazago sar dadin, eta, bizikletentzako edo oinezkoentzako pasealeku bat eraikiz gero, egurrezkoa egitea, Gorlizen dagoena bezalakoa, bidegorri bat ere igarotzen baita bertatik“.
Hezeguneak lehenestea etorkizuneko Zaharberritze Plan Nazionalean
Ecologistas en Acción taldeak Espainiako Estatuko hezegune degradatuen kontserbazioari eta lehengoratzeari lehenbailehen ekitea eskatu du. 2030erako Hezeguneen Plan Estrategikoa 2022. urtearen amaieran onartu bazen ere, oraindik ez da aurrera egin plan horren garapenean, eta bertan ezarritako hainbat konpromiso urratu dira, hala nola uren araudia ezabatzea, hezeguneak lehortzeko aukera ezabatzea edo lehenera daitezkeen hezeguneen mapa nazionala egitea.
Erakunde ekologistaren ustez, hezeguneak lehengoratzeko ekintzei lehentasuna eman beharko litzaieke etorkizuneko Zaharberritze Plan Nazionala egiterakoan, Natura Lehengoratzeari buruzko Europako Erregelamendua behin betiko onartu ondoren.
