Trumpen muga-zergak: Espainiako eredu agroindustrialaren kalteberatasunaren beste erakusgarri bat

  • EBtik datozen inportazioei AEBko Gobernuak % 20ko muga-zerga ezarri berri dienez, Ecologistas en Acción taldeak ohar bat argitaratu du Espainiako nekazaritzako elikagaien sistemaren mendekotasuna eta kalteberatasuna adierazteko, egungo merkatu librearen testuinguruan.
  • Erakunde ekologistak salatu du, halaber, ekoizpen intentsiboak nazioarteko merkatuak hornitu nahi izan dituela, ekonomiaren eta elikagaien subiranotasuna eta ingurumenaren osasuna sakrifikatuz.
  • Merkataritza-gerra hasi beharrean, elikadura-subiranotasunaren eta agroekologiaren aldeko apustu garbia egin behar da egoera horri erantzuteko.

     

Hona hemen manifestu osoa:

“Estatu Batuetako Gobernuak duela gutxi % 20ko zerga ezarri die Europar Batasunetik datozen inportazioei. Zerga horrek nekazaritzako funtsezko produktuei eragingo die, eta ziur asko eragin handiagoa izango du ekoizle txikietan. Horrek agerian uzten du Espainiako nekazaritzako elikagaien sistemak merkatu askearen eta areagotzearen ondorioz gaur egun dakarren mendekotasuna eta kalteberatasuna.

Joera horrek Europako eta Espainiako eskualde asko nazioarteko merkatuak hornitzeko ekoizpen intentsiboko plataforma bihurtu ditu, askotan ingurumen- eta lan-baldintzak eta elikadura-subiranotasuna sakrifikatuz. Horren adibide dira makrogranjak ugaritzea edo esportazioko laboreetan ureztatze intentsiboak handitzea, elikagaien segurtasunerako funtsezkoak diren lehorreko produktuen defizita mantentzen den bitartean, hala nola lekaleak.

Lurralde asko merkataritza-politika globalaren gorabeheren mende geratzen dira orain, lur-pilaketa eta hiriburua bultzatzen dituen eszenatoki batean. Eta inbertsio-funts handiak bezalako eragile ekonomiko handiak dira, eta ez familia-nekazaritza txikia, epe luzera “nork ahal duen salba dezan” sistema honetan hobekien jasan dezaketenak.

Urrakortasun hori kanpoko merkatuetan ez ezik, insumo industrialen mendekotasunean ere adierazten da, hala nola ongarriak, pestizidak eta inportatutako pentsuak, aldi berean ingurumen-inpaktu izugarriak sortzen dituen eredu intentsibo bati eusteko, hala nola, uraren nitratoek eragindako kutsaduraren kasuan. Gogora dezagun azken urteetan ongarrien prezioak igo egin direla nazioarteko egoera desberdinengatik — azkena, hain zuzen ere, EBk Errusiatik eta Bielorrusiatik datozen produktu horiei 2025eko martxoan ezarritako muga-zergen igoerarekin — eta nola eragin dien bai ekoizpen-kostuei bai kontsumitzaileei azken prezioetan.

Horrenbestez, Ekologistak Martxan taldearen ustez, eztabaida ez da izan behar merkataritza askeko nazioarteko esparru bat berreskuratzeko moduari begira, ezta, erretorikan, azken aldiko norabide belizistarekin lotzen duen gerra komertzial bati ekiteko moduari begira ere; aitzitik, egungo nekazaritzako elikagaien ereduak dakartzan kalteberatasun-dimentsioei buruzko hausnarketan sakondu beharko luke.

Trantsizio agroekologikoa indartzeko unea da, pixkanaka intsumoekiko mendekotasuna (ongarri kimikoak, adibidez) ezabatuko duena. Horrez gain, nekazaritzako ekoizpena elikadura-subiranotasunaren ikuspegitik birlokalizatu behar da, tokiko horniduraren dibertsifikazioa ez ezik, ekoizleentzako eta kontsumitzaileentzako bidezko prezioak eta nekazaritzako langileentzako lan-eskubideak ere barne hartuta. Estatu Batuetako muga-zergen inpaktuak konpentsatzeko Espainiako Gobernuak iragarritako partida ekonomikoa, neurri batean behintzat, helburu horietara bideratuta egon beharko litzateke, nekazari txikientzako zuzeneko laguntzekin eta tokiko laborantza-proiektu erresilienteekin.

Merkatu globalaren aldakortasunaren aurrean, irtenbidea gure esku dago: nekazaritzako elikagaien bidezko sistema, tokikoa eta agroekologikoa. Ekiteko ordua da “.

 

  • Twitter
  • Facebook