- Sagarrak-Ekologistak Martxan talde ekologistak argitara eman ditu Eusko Jaurlaritzaren 2024ko ekaineko Dekretuaren zirriborroari aurkeztutako alegazioak. Dekretu horren bidez, udal hondakinen eta antzeko hondakinen balorizazio energetikoaren ondoriozko zepak balorizatzeko jarduerei aplikatu beharreko araubide juridikoa ezarri zen, ondoren bigarren mailako agregakin gisa erabiltzeko.
Sagarrak – Ekologistak Martxan talde ekologistak hainbat alegazio aurkeztu ditu Eusko Jaurlaritzak udal hondakinen eta antzeko hondakinen balorizazio energetikoaren ondoriozko zepak balorizatzeari buruz egindako dekretuaren zirriborroa arretaz aztertu ondoren. Argitara emandako zirriborroan ikus daitekeenez, dekretuaren helburua da Zabalgarbi eta Zubietan ekoiztea aurreikusten den 70.000 tona zepari irteera ematea, “hondakin ez-arriskutsu” izendapenaren bidez. Sagarrak-en ustez, hondakin “ez-arriskutsu” horiek deklaratzeko parametroak Europako araudien gainetik daude (lehortze-denborak, errautsen konposizioa, isuritako gasak, etab.).
Nabarmendu dute, gainera, ez dagoela jasota zepa horiek nola eta non birziklatu, ezta gutxiago kutsatzen duten birziklatzeko protokoloak ere. Hori dela eta, talde ekologistak ohartarazi duenez, “zepa horiek bigarren mailako agregakin gisa iristen badira akuiferoetara, lurpeko uretara edo gure etxebizitzak, parkeak edo espaloiak osatzen dituzten zementu, mortero edo hormigoien konposizioan sartutako uretara“.
Ekologisten ustez, funtsezkoa da dekretua idatzi dutenek Europako araudi murriztaileenak eta ingurumen-adituen oharrak kontuan hartzea, eta honako hau diote: “erraustea ez da irtenbidea, epe laburrerako adabaki bat baino ez da, arazoa erretzen denean hasten baita“. Ildo horretan, uste dute beharrezkoa dela “horren guztiaren kostuak gure poltsikoetatik ordaintzen ditugula jabetzea“. Bizkaian erraustutako hondakinak (edukiontzi grisa) kudeatzeko kostua 119,59 €/ t da, eta materia organikoaren kostua, berriz, 66,76 €/ t. “Basauriko familia guztiek materia organikoaren edukiontzi marroia erabiliko bagenu, urtean 71.320€ aurreztuko genituzke; hori da zuzeneko aurrezpen ekonomikoa, eta horri hondakinak errausteari lotutako ingurumen-kostu guztiak gehitu behar zaizkio“.
Sagarrak elkartetik azpimarratu dutenez, “sortzen ditugun hondakinez jabetu behar dugu; gure erantzukizuna da 70.000 tona horiek murriztea, gure kontsumo-ohiturak eta hondakinak aldatzen ez baditugu, etorkizun osasungaitza izango dugu gure seme-alabentzat”. Gainera, herritarrei dei egin diete: “Eskatu nahi dizugu zure hondakinak murrizteko, plastikozko ontziak baztertzeko, eguneroko erosketan berrerabil daitezkeen poltsak erabiltzeko, materia organikoa bereizteko eta edukiontzi marroian uzteko. Erraustegira doan kg bakoitza sortzen duzun arazo bat da “.
