- Larrialdi klimatikoa gero eta nabarmenagoa da, eta ondorio humanitario, ingurumeneko eta ekonomiko larriak ditu. Horren aurrean, talde ekologistak mundu osoko kaleetara ateratzen dira, erregai fosilekin amaitzeko eta tenperatura globala 1,5ºC-ra igotzeko premiazko neurriak eskatzeko
-
Ekintza horiek Nazio Batuek irailaren 20an New Yorken egingo duten klimaren inguruko hurrengo goi-bileran kokatzen dira
-
Ekologistak Martxan taldeak bat egin du manifestazioarekin, herritarrak negozio makroekonomikoen eta kutsatzaile handien enpresa-irabazien aurrean erdigunean jarriko dituen energia-eraldaketa eskatzeko.
Larrialdi klimatikoak, bero-boladek, aurrekaririk gabeko lehorteek, sute itzalezinek, ozeanoen berotzeak eta euri-jasek planetako hainbat puntutan, gero eta ondorio larriagoak ditu maila humanitarioan, klimatikoan eta ekonomikoan. Horregatik, erakunde horiek premiazko neurriak hartzea eskatzen diote nazioarteari, tenperatura globalaren igoera 1,5º C-tik behera mugatzeko, Nazio Batuek irailaren 20an New Yorken egingo duten klimaren inguruko hurrengo goi-bileran.
Esparru horretan, Klimaren aldeko Aliantza eta Fridays for Future – Klimaren aldeko Gazteria, 70 erakunde eta plataforma baino gehiagoren laguntzarekin, tartean Ekologistak Martxan, Madrilgo manifestazio nagusiaren buru izan dira, baita munduko hiri askotan egin direnak ere, non “marea beltz” batek kaleak zeharkatu dituen erregai fosilen beharrezko abandonua sinbolizatuz.
Klima Aldaketaren Gobernu Arteko Taldearen azken txostenak argi utzi du hamarkada hau amaitu baino lehen berehalako neurririk hartu ezean 1,5 ºC-ko muga gaindituko dela eta 2 ºC-tik oso gertu egongo dela. Muturreko fenomeno meteorologikoak gizakiaren, gizartearen eta ekonomiaren ondorio izugarriak erakusten ari diren arren (lehorteak, uholdeak, uzta-galerak…), gobernuak oso urrun daude adierazpen zientifikoekin bateragarria den murrizketa bat finkatzetik eta, are gutxiago, erregai fosilak aurre egin beharreko arazo klimatiko nagusietako bat direla adieraztetik.
Horrelako eginkizunik ez dagoenez nazioartean, eta Espainiako Estatuko Gobernuak erantzukizun handia hartu duenez EBko Kontseiluaren buru izan delako krisi klimatikoaren testuinguruan, eta horrek arriskuan jartzen duelako gizateria osoa, baina, bereziki, pertsona, eremu eta kolektibo ahulenak, honako hau eskatzen dute deialdia egin duten kolektiboek:
- Mundu-mailako deskarbonizazio azkar eta berehalakoa, produkzio-sektore guztiei eragingo diena, justizia sozial eta ekonomikoaren printzipioei jarraiki, eta, horrela, gizarte-klaseen artean eta Hegoaldearen eta Ipar globalaren artean agertzen den desberdintasunari aurre egingo diona.
- Ipar globalak bere gain hartzea karbonoa kentzeko prozesuan duen erantzukizun historikoa, eta amaiera ematea hego globalarekiko harreman neokolonialei.
- Ez dago atzerapausorik gure lurraldeko klima-politikaren arloan. El Museleko birgasifikatzailea bezalako makroproiektu fosilek ez dute lekurik deskarbonizazio-egoera honetan, larrialdiari aurre egiteko lege eta arau klimatiko anbiziotsuagoak behar ditugu.
- Bateraezintasun-erregimen bat, interes fosilei eta enpresa kutsatzaile handiei galga jarriko diena. Ezin dugu onartu, ezta normalizatu ere, Arabiar Emirerri Batuek, hurrengo COP28aren antolatzaileak, goi-bilerako presidente izendatzea bere petrolio-enpresaren (ADNOC) burua. Ulertezina da estatuek aukera ematea petrolio-enpresen interesek klimaren negoziazio-mahaietan parte hartzen jarrai dezaten.
Erregai fosilei behin betiko amaiera ematea da gizakiarentzat etorkizuna bermatzeko modu bakarra. Karbonoa kentzeko erronka horri aurre egiteko beharrezkoak diren irtenbide tekniko, sozial eta legegileak daude, energia-kontsumoaren murrizketa garbia, planetaren mugen barruan gizarte jasangarri baterako trantsizioa abian jartzen duten neurrien bidez. “Erregai fosil eta nuklearrei amaiera ematea gure bizimoduaren eraldaketa justu, azkar eta behin betikoa egiteko lehen urratsa da”, adierazi du Javier Andaluz Prietok, Ekologistak Martxan taldeko Klima eta Energia arduradunak.
Andaluzek gaineratu du: “Enpresa handien interesak negoziazio-mahaietan esertzen direla ikusten jarraitzen dugu, Hoekstra Shelleko langile ohia EBko klima-politikaren hurrengo arduradun izendatu izanak erakusten duen bezala. Enpresa handiek boteretik duten hurbiltasunaren beste adibide bat, herritarrei entzungor egiten zaien bitartean eta larrialdi klimatikoari aurre egiteko geratzen zaigun denbora urria xahutzen den bitartean “.
Krisi klimatikoa desberdintasun-krisia da. Aberastasunaren birbanaketa, demokrazia parte-hartzailearen aurrerapena eta ekonomiaren beherakada planifikatua eta sozialki bidezkoa izatea dira beharrezko trantsizio horren funtsezko zutabeak, eta ekosistema naturalak eta giza eskubideak babestearekin batera bakarrik izango da posible trantsizio hori.